ဒုတိယကမာၻစစ္စတင္ခါနီး ၁၉၄၂ခုႏွစ္ ္ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ားဆုတ္ခြာေလသည္။
ထိုဆုတ္ခြာခ်ိန္တြင္ ကုလားဗမာအဓိက႐ုဏ္း
ျဖစ္ပြားေလသည္။
အေၾကာင္းအရင္းမွာ-
၁။ၿဗိတိသွ်အစိုးရမွ ရခိုင္သို႕. အိႏၵိယမွကုလား
အေျမာက္အျမားေခၚသြင္း လာျခင္း။
၂။ထိုကုလားမ်ားအားလယ္ယာေျမမ်ားေပးခဲ႔
ျခင္းေႀကာင့္ ကုလားေျမပိုင္႐ွင္မ်ား
ေပၚေပါက္လာကာ လယ္ယာေျမဆံုး႐ႈံး
ခဲ႔ရေသာ ရခိုင္လယ္ယာမဲ႔မ်ား၏ ပဋိပကၡ
ကာလအတန္ၾကာအျမစ္တြယ္ရာမွ
အဓိကရုဏ္းစတင္ျခင္း။
၃။ၿဗိတိသွ်တို႔၏ေသြးခြဲအုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္
ေၾကာင့္ျဖစ္ပြားျခင္း။
၄။အဂၤလိပ္တို႕သည္ ၁၃၀၀ျပည့္ႏွစ္အေရး
ေတာ္ပံုကို အာ႐ံုလႊဲရန္ ကုလားဗမာ
အဓိကရုဏ္းဖန္တီးမႈ႕ ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားျခင္း။
၅။ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ေခ်ာင္းႀကီး႐ြာသူႀကီး
ႏွစ္ဦးအား ရက္ေခ်ာင္း႐ြာမွ ကုလား
မ်ားက ရခိုင္အုပ္ခ်ဳပ္သည္ကို မလိုလား
သျဖင့္ စစ္အတြင္းအခြင့္သာခိုက္သတ္
ျဖတ္ခဲ႔ျခင္း။
၆။ထိုကိစၥကိုအေၾကာင္းျပဳ၍
ရခိုင္လူမ်ိဳး သိန္းေက်ာ္ေအာင္၊ေက်ာ္ယ
အစ႐ွိသူတို႕ကဧည့္သည္ရက္ေခ်ာင္း
ကုလားတို႔ကို လက္စားေခ်သတ္ျဖတ္ျခင္း။
စသည့္အေႀကာင္းအရာမ်ားကို
အေၾကာင္းအရင္း ခံကာ ကုလား-ရခိုင္
အဓိကရုဏ္းစတင္ခဲ႔ျခင္းျဖစ္ေလသည္။
ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္မွတဆင့္ ေျမာက္ဦး၊
ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္အထိျပန္႔ႏွံ႔ကာ
ဘူးသီးေတာင္၊ေမာင္းေတာၿမိဳ႕နယ္၊
ရေသ့ေတာင္အထိျပန္႔ႏွံ႔သြားသည္။
ကုလားမ်ားမွ ရခိုင္႐ြာမ်ားမီး႐ႈိ႕ျခင္း၊
သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ားေၾကာင္႔. ယင္းနယ္မွ ရခိုင္ အေျမာက္အျမား ထြက္ေျပးခဲ႔
ရေလသည္။ရခိုင္အေျမာက္ အျမား
အသက္ဆံုး႐ႈံးခဲ႔ရၿပီး ႐ြာမ်ားမီး႐ႈိ႕ခံ
ခဲ႔ရျခင္းေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္
ေမာင္းေတာနယ္တြင္ ရခိုင္႐ြာ
အနည္းငယ္ သာက်န္ကာ ယေန႔
ထက္တိုင္ နလန္မထူႏိုင္ခဲ႔ေတာ့ေပ။
အသက္႐ွင္က်န္ရစ္သူမ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ မြတ္ဆလင္ ကုလား
တို႔သည္အခြင့္အေရး ႀကံဳခိုက္ ၄င္းေဒသ
တြင္ရခိုင္တစ္ဦး တစ္ေယာက္မွ် မက်န္ရစ္
ေစရန္ စီစဥ္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ထိုအဓိက႐ုဏ္းတြင္ အလယ္သံေက်ာ္၊
တပ္တိုးျပင္၊စပ္ခ်ကုန္း၊ေ႐ွာက္ကိန္း၊
ၿမိဳ႕ေခ်ာင္း႐ြာတို႔မွာမြတ္ဆလင္ဒဏ္ အမ်ားဆံုးခံခဲ႔ရၿပီး ၄င္း႐ြာတို႔မွ
႐ြာသူ/သား တို႕မွာ ဒိႏၷာစပူရ္ စစ္ေျပး
စခန္းသို႔ တစ္ဦးတေလမွေရာက္႐ွိလာႏိုင္
ခဲ႔ျခင္းမ႐ွိခဲ႔ေၾကာင္းသိ႐ွိခဲ႔ရသည္။
ယင္းမူစလင္ကုလားမ်ားသည္ထြက္ေျပး
ရျခင္းမ႐ွိပဲ ရခိုင္ပိုင္ ကၽြဲ၊ႏြားမ်ားႏွင့္ လယ္ယာမ်ားကိုသိမ္းယူကာလုပ္ကိုင္ ခဲ႕သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕တြင္
က်န္ရစ္ေသာမြတ္ဆလင္မ်ားက
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႔(peace comitte) ကိုဖြဲ႔စည္းကာ အံုေမာ္မ်ားကဥကၠဌအျဖစ
္စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ၾကသည္။၄င္းအဖြဲ႔သည္ ဂ်ပန္ေရာက္လာခ်ိန္တြင္ ဘာသာေရး
အသြင္ေျပာင္းကာ ဂ်ေမတူအူလမား
အမည္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး စတင္လႈပ္႐ွား
ခဲ႔ေလသည္။
အကိုး-
ရခိုင္ကုလားကိုယ္ေတြ႔မွတ္စု-စာ၁/ ၅
ရခိုင္ျဖစ္စဥ္သမိုင္း၊ဒုတြဲ-စာ/၃၆. ၃၇
No comments:
Post a Comment